Nổi lo lắng khi da bị nhiễm corticoid là một vấn đề đáng quan ngại trong lĩnh vực sức khỏe da liễu. Sự thực hiện lâu dài và lạm dụng corticoid có thể dẫn đến nhiều hệ quả không mong muốn cho làn da của bạn. Hệ quả này có thể bao gồm việc da trở nên mỏng manh, nám, và nổi mụn. Ngoài ra, tình trạng da sẽ trở nên nhạy cảm hơn và khó kiểm soát.
Tuy nhiên, không nên hoảng sợ. Chuyên gia da liễu, bác sĩ Hà Tuấn Minh, sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân gây ra nhiễm corticoid và cách điều trị hiệu quả.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá nguyên nhân tạo ra tình trạng này và tìm hiểu về các biện pháp điều trị sẽ giúp bạn phục hồi làn da một cách an toàn và hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu thêm để khắc phục nỗi lo lắng về da bị nhiễm corticoid và có được làn da khỏe mạnh, rạng ngời trở lại.
Corticoid là gì?
Corticoid là một loại hormone steroid được sản xuất bởi vỏ thượng thận, có tác dụng chống viêm, kháng dị ứng, chống ngứa. Corticoid được sử dụng trong nhiều lĩnh vực y tế, bao gồm da liễu, hô hấp, dị ứng,… Corticoid có thể được chia thành hai loại chính:
- Corticoid tổng hợp: Đây là loại corticoid được sản xuất trong phòng thí nghiệm, có tác dụng mạnh hơn corticoid tự nhiên.
- Corticoid tự nhiên: Đây là loại corticoid được sản xuất bởi vỏ thượng thận, có tác dụng nhẹ hơn corticoid tổng hợp.
Corticoid có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, bao gồm:
- Bôi ngoài da: Đây là cách sử dụng phổ biến nhất của corticoid. Corticoid bôi ngoài da được sử dụng để điều trị các bệnh da liễu như mụn trứng cá, viêm da dị ứng, chàm,…
- Uống: Corticoid uống được sử dụng để điều trị các bệnh nặng hơn như hen suyễn, viêm khớp dạng thấp, lupus,…
- Tiêm: Corticoid tiêm được sử dụng để điều trị các bệnh cấp tính hoặc bệnh ở các vùng da khó bôi thuốc.
Corticoid có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm:
- Tác dụng phụ tại chỗ: Da mỏng, yếu, dễ kích ứng, teo da, rạn da,…
- Tác dụng phụ toàn thân: Tăng cân, tăng huyết áp, loãng xương, suy tuyến thượng thận,… Để giảm thiểu tác dụng phụ của corticoid, cần sử dụng corticoid theo chỉ định của bác sĩ và đúng cách.
Xem thêm: Nâng Cơ Trẻ Hóa Da Chính Xác Là Gì? Phương Pháp Này Ưu Việt Mức Độ Nào?
Dấu hiệu nhận biết da bị nhiễm corticoid
Da nhiễm corticoid là tình trạng da bị tổn thương do quá trình tích tụ một hàm lượng corticoid trong một thời gian dài khi bệnh nhân sử dụng các loại kem này bôi trực tiếp lên da.
Dấu hiệu nhận biết da nhiễm corticoid:
- Da mỏng, yếu, dễ kích ứng: Da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, các tác nhân gây kích ứng như bụi bẩn, hóa chất,…
- Da đỏ, nóng, có mụn li ti: Da trở nên đỏ ửng, nổi mụn nước li ti.
- Da bong tróc, vảy nến: Da bong tróc từng mảng, khô ráp, có vảy nến.
- Da bị teo, sạm, nám: Da trở nên mỏng, nhăn nheo, sạm đen, nám.
- Da bị mụn nặng, viêm nhiễm: Da bị mụn trứng cá, mụn bọc, mụn mủ,… nặng hơn.
Nguyên nhân da bị nhiễm corticoid
Sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid trong thời gian dài
Sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid trong thời gian dài là nguyên nhân phổ biến nhất gây da nhiễm corticoid. Nhiều người sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid để trị mụn, nám, tàn nhang,… mà không biết rằng việc sử dụng lâu dài có thể gây hại cho da.
- Mỹ phẩm thường được quảng cáo có tác dụng trị mụn, nám, tàn nhang,… nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên, việc sử dụng các sản phẩm này trong thời gian dài có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm cho da, bao gồm da nhiễm corticoid.
- Các loại thuốc bôi da chứa corticoid thường có chứa các thành phần như hydrocortisone, prednisolone, dexamethasone,… Các thành phần này có tác dụng chống viêm, kháng dị ứng, nhưng cũng có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm cho da nếu sử dụng trong thời gian dài.
Sử dụng corticoid không đúng cách
Sử dụng corticoid không đúng cách như bôi quá nhiều, quá dày, quá lâu, bôi không đúng vùng da,… cũng có thể gây da nhiễm corticoid.
- Bôi corticoid quá nhiều: Việc bôi corticoid quá nhiều có thể khiến da bị bào mòn, dẫn đến tình trạng da nhiễm corticoid.
- Bôi corticoid quá dày: Việc bôi corticoid quá dày có thể khiến da bị hấp thụ quá nhiều corticoid, dẫn đến tình trạng da nhiễm corticoid.
- Bôi corticoid quá lâu: Việc bôi corticoid quá lâu có thể khiến da bị phụ thuộc vào corticoid, dẫn đến tình trạng da nhiễm corticoid.
- Bôi corticoid không đúng vùng da: Việc bôi corticoid không đúng vùng da có thể khiến da bị kích ứng, dẫn đến tình trạng da nhiễm corticoid.
- Bôi corticoid không đúng cách: Việc bôi corticoid không đúng cách như bôi lên các vùng da bị tổn thương, bôi lên các vùng da nhạy cảm,… có thể khiến da bị kích ứng, dẫn đến tình trạng da nhiễm corticoid.
Xem thêm: Vitamin B2 Trị Mụn: Hiệu Quả Và Cách Sử Dụng. Các Loại Thực Phẩm Giàu Vitamin B2 Tốt Cho Da
Tác hại khi da bị nhiễm corticoid
Tác hại tại chỗ của da nhiễm corticoid
- Da mỏng, yếu, dễ kích ứng: Da trở nên nhạy cảm hơn với các tác nhân gây kích ứng như ánh nắng mặt trời, bụi bẩn,… Da có thể bị đỏ, sưng, ngứa, châm chích,…
- Rạn da: Da xuất hiện các vết rạn nhỏ, màu đỏ hoặc tím. Vết rạn da có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường gặp nhất ở bụng, đùi, mông,…
- Tăng sắc tố da: Da xuất hiện các đốm nâu hoặc đen. Các đốm nâu hoặc đen này có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường gặp nhất ở mặt, cổ, tay, chân,…
- Teo da: Da bị mỏng, yếu và chùng nhão. Da có thể xuất hiện các nếp nhăn,…
- Mụn trứng cá: Da nổi mụn trứng cá, mụn mủ,…
- Viêm nang lông: Nang lông bị viêm, đỏ và sưng.
Tác hại toàn thân của da nhiễm corticoid
- Tăng cân: Corticoid có thể gây tăng cân do làm tăng cảm giác thèm ăn và tích trữ mỡ.
- Tăng huyết áp: Corticoid có thể làm tăng huyết áp do làm tăng lượng muối và nước trong cơ thể.
- Loãng xương: Corticoid có thể làm giảm mật độ xương, dẫn đến loãng xương.
- Suy tuyến thượng thận: Corticoid có thể làm giảm chức năng của tuyến thượng thận, dẫn đến suy tuyến thượng thận.
- Mất cân bằng nội tiết tố: Corticoid có thể gây rối loạn nội tiết tố, dẫn đến các vấn đề về kinh nguyệt, sinh sản,…
Cách điều trị khi da bị nhiễm corticoid
Nguyên tắc điều trị da bị nhiễm corticoid
Ngưng sử dụng corticoid
Đây là bước quan trọng nhất trong quá trình điều trị da nhiễm corticoid. Việc ngưng sử dụng corticoid đột ngột có thể khiến tình trạng da trở nên nặng hơn. Do đó, cần ngưng sử dụng corticoid một cách từ từ, theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu. Quá trình ngưng sử dụng corticoid thường được thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Giảm tần suất sử dụng corticoid: Ban đầu, bạn có thể giảm tần suất sử dụng corticoid từ 2 ngày một lần xuống 1 ngày một lần, sau đó giảm xuống 3 ngày một lần, 4 ngày một lần,…
- Bước 2: Giảm lượng corticoid sử dụng: Sau khi giảm tần suất sử dụng corticoid, bạn có thể bắt đầu giảm lượng corticoid sử dụng. Ban đầu, bạn có thể giảm lượng corticoid sử dụng từ 1 lớp xuống 1/2 lớp, sau đó giảm xuống 1/4 lớp,…
- Bước 3: Thay thế corticoid bằng các sản phẩm chăm sóc da không chứa corticoid: Khi đã giảm lượng corticoid sử dụng xuống mức tối thiểu, bạn có thể bắt đầu thay thế corticoid bằng các sản phẩm chăm sóc da không chứa corticoid.
Điều trị nguyên nhân gây bệnh
Nếu da nhiễm corticoid do nguyên nhân bệnh lý, cần điều trị dứt điểm nguyên nhân gây bệnh để ngăn ngừa tái phát. Ví dụ, nếu da nhiễm corticoid do bệnh chàm, cần điều trị bệnh chàm bằng các phương pháp phù hợp.
Chăm sóc da đúng cách
Chăm sóc da đúng cách giúp da phục hồi nhanh chóng và ngăn ngừa tái phát. Các bước chăm sóc da cần thiết bao gồm:
- Làm sạch da nhẹ nhàng bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ: Sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ để làm sạch da mà không làm tổn thương da.
- Dưỡng ẩm cho da bằng kem dưỡng ẩm không chứa corticoid: Sử dụng kem dưỡng ẩm không chứa corticoid để giúp da giữ ẩm và phục hồi.
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời bằng kem chống nắng: Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF 30 trở lên để bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
Lưu ý khi điều trị da nhiễm corticoid
Không tự ý điều trị da nhiễm corticoid tại nhà
Da nhiễm corticoid là một tình trạng da phức tạp, cần được điều trị bởi bác sĩ da liễu. Việc tự ý điều trị da nhiễm corticoid tại nhà có thể khiến tình trạng da trở nên nặng hơn hoặc gây ra các biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn nghi ngờ mình bị da nhiễm corticoid, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ
Điều quan trọng là phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để quá trình điều trị đạt hiệu quả tốt nhất. Bác sĩ da liễu sẽ đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp với tình trạng da của bạn. Việc tự ý thay đổi liều lượng, tần suất sử dụng corticoid hoặc các sản phẩm chăm sóc da khác có thể khiến tình trạng da trở nên nặng hơn.
Kiên trì điều trị
Quá trình điều trị da nhiễm corticoid có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Do đó, cần kiên trì điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Tránh các tác nhân gây kích ứng da
Các tác nhân gây kích ứng da như bụi bẩn, hóa chất,… có thể khiến tình trạng da trở nên nặng hơn. Do đó, cần tránh các tác nhân gây kích ứng này.
Thời gian điều trị da nhiễm corticoid
Thời gian điều trị da nhiễm corticoid phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng da. Thông thường, quá trình điều trị có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Trong quá trình điều trị, bác sĩ da liễu sẽ theo dõi tình trạng da của bạn và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.
Đối với các trường hợp nhẹ:
- Da mỏng, yếu, dễ kích ứng: Thời gian điều trị có thể kéo dài từ 2-4 tuần.
- Da bong tróc, vảy nến: Thời gian điều trị có thể kéo dài từ 4-6 tuần.
Đối với các trường hợp nặng:
- Da bị teo, sạm, nám: Thời gian điều trị có thể kéo dài từ 6-8 tuần.
- Da bị mụn nặng, viêm nhiễm: Thời gian điều trị có thể kéo dài từ 8-12 tuần.
Xem thêm: Uống Gì Để Trị Nám Da Mặt? Thức Uống Trị Nám Da Hiệu Quả Từ Thiên Nhiên
Phòng ngừa da nhiễm corticoid
Để phòng ngừa da nhiễm corticoid, cần sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid theo chỉ định của bác sĩ và đúng cách. Không tự ý sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid để trị mụn, nám, tàn nhang,… Một số lưu ý để phòng ngừa da nhiễm corticoid bao gồm:
- Chỉ sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid theo chỉ định của bác sĩ: Trước khi sử dụng bất kỳ loại mỹ phẩm, thuốc bôi da nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được tư vấn và chỉ định loại sản phẩm phù hợp với tình trạng da của bạn.
- Sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid đúng cách: Khi sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid, cần lưu ý những điều sau:
- Sử dụng lượng corticoid phù hợp.
- Sử dụng corticoid trong thời gian ngắn nhất có thể.
- Sử dụng corticoid ở vùng da bị tổn thương.
- Không sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid để trị mụn, nám, tàn nhang: Mụn, nám, tàn nhang là những tình trạng da thường gặp và có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Việc sử dụng corticoid để trị mụn, nám, tàn nhang có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm cho da.
- Chăm sóc da đúng cách: Chăm sóc da đúng cách giúp da khỏe mạnh và ít bị tổn thương. Bạn nên duy trì thói quen làm sạch da, dưỡng ẩm và bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời.
- Tránh các tác nhân gây hại cho da: Các tác nhân gây hại cho da như bụi bẩn, hóa chất,… có thể khiến da bị tổn thương và dễ bị nhiễm corticoid. Do đó, bạn cần tránh tiếp xúc với các tác nhân này. Tuân thủ các lưu ý trên sẽ giúp bạn bảo vệ da khỏi tình trạng da nhiễm corticoid.
Tóm lại, để tránh nhiễm corticoid cho da, lời khuyên quan trọng nhất là chỉ sử dụng corticoid khi có sự hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ. Hãy luôn tuân theo liều lượng và cách sử dụng mà chuyên gia đã đề xuất. Tránh tình trạng lạm dụng corticoid bằng cách không sử dụng quá lâu, và khi đã đạt được kết quả mong muốn, nên ngừng sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ.
Trong trường hợp có bất kỳ thắc mắc hay nghi ngờ về tình trạng da của bạn, hãy liên hệ với bác sĩ Hà Tuấn Minh để được tư vấn và điều trị kịp thời. Chăm sóc da đúng cách và theo chỉ định sẽ giúp bạn duy trì làn da khỏe mạnh và tránh nhiễm corticoid không mong muốn.
